Tìm hiểu những dụng cụ pha trà đạo cơ bản bạn cần biết
Dụng cụ không chỉ là vật để pha trà – mà còn là chiếc cầu nối giữa người và trà, giữa tĩnh lặng và đời sống. Mình là Trương Phi Phi – người đứng sau cửa hàng vật phẩm Phật Giáo – Phong Thủy An Tịnh. Bài viết này sẽ chia sẻ với bạn những dụng cụ cơ bản nhưng tinh túy nhất trong trà đạo, không cần quá cầu kỳ, nhưng đủ để bạn bắt đầu một hành trình chậm rãi, sâu sắc cùng trà.
Vì sao cần có bộ dụng cụ riêng để pha trà đạo?
Pha trà đạo không đơn thuần là nấu nước, rót trà – mà là một nghi lễ thiền trong đời sống. Mỗi động tác đều mang theo sự tỉnh thức: từ khoảnh khắc rót nước, lắng nghe âm trà nhỏ giọt, cho đến khi nâng chén chạm môi.
Chính vì vậy, những dụng cụ phù hợp không chỉ đóng vai trò hỗ trợ kỹ thuật – như kiểm soát nhiệt độ, giữ hương, giữ sắc – mà còn giúp người thưởng trà nuôi dưỡng cảm xúc, tạo nên một không gian trọn vẹn cho sự chậm rãi và tĩnh tại.
Sở hữu một bộ dụng cụ pha trà đạo cơ bản cũng giống như bạn sở hữu một “người bạn đồng hành” – giúp nâng đỡ từng bước trên hành trình thưởng trà. Không cần cầu kỳ, nhưng nhất định phải đồng điệu với tâm người dùng. Đó là lúc trà đạo trở thành trải nghiệm sâu sắc chứ không chỉ là thói quen uống nước nóng có vị trà.
Dụng cụ pha trà đạo cơ bản cần có
Ấm pha trà
Trong nghệ thuật trà đạo, ấm pha trà là trung tâm – nơi hội tụ tinh hoa giữa nước và lá trà. Một chiếc ấm tốt không chỉ giữ nhiệt ổn định mà còn “thở” được – nghĩa là giúp trà nở đều và phát hương trọn vẹn. Tùy theo loại trà, bạn có thể chọn ấm tử sa (giữ nhiệt, đặc biệt hợp với Ô Long, hồng trà), ấm sành sứ (trung tính, phổ dụng) hoặc ấm gốm (dịu mát, hợp trà xanh).
Hãy thử gõ nhẹ vào thành ấm – âm thanh trong, chắc là dấu hiệu của một chiếc ấm chất lượng. Đặc biệt, nắp ấm cần kín khít để giữ hương và nhiệt. Dung tích nên vừa đủ cho số người thưởng trà – không quá to (trà loãng, mất nhiệt) cũng không quá nhỏ (thiếu nước, khó chia đều).
Chén trà
Trà ngon cần “bạn đồng hành” tinh tế – chính là bộ chén trà. Chén có thể chia làm ba loại: chén quân (thường dùng uống), chén thưởng hương (miệng nhỏ, giữ hương trà lâu hơn), và liễn trà (có nắp, dùng để hãm trực tiếp như một ấm mini).
Người sành trà còn chọn chén theo mùa – mùa đông dùng chén dày giữ nhiệt, mùa hè chọn chén mỏng giúp trà nhanh nguội. Ngoài ra, sự đồng bộ về màu men và chất liệu giữa chén và ấm sẽ tạo nên một bàn trà hài hòa và giàu thẩm mỹ.
Chén tống (tổng trà)
Đây là một dụng cụ tinh tế nhưng nhiều người mới bắt đầu thường bỏ qua. Chén tống đóng vai trò trung gian – rót trà từ ấm ra chén tống, sau đó mới chia vào chén nhỏ, giúp trà được phân phối đều, đồng vị và tránh việc một chén đậm, một chén nhạt.
Chất liệu thường là sứ trắng hoặc thủy tinh – giúp bạn dễ quan sát màu nước trà, một yếu tố không thể thiếu trong việc cảm thụ bằng thị giác.
Lọc trà
Lọc trà giúp giữ lại cặn trà nhỏ, nhất là khi pha các loại lá nhỏ như Ô Long hoặc trà vụn. Tuy nhiên, lọc trà thường thấy nhiều trong phong cách Trung Hoa hiện đại hoặc Đài Loan – trong khi người Việt thưởng trà thường không dùng lọc để giữ “sắc trà tự nhiên”.
Tùy theo phong cách bạn theo đuổi, lọc trà có thể là món nên có hoặc không bắt buộc.
Kháo trà
Kháo trà là một chiếc bát lớn dùng để tráng trà cụ, đựng nước vệ sinh và bã trà. Đây là vật dụng hữu ích nếu bạn dùng bàn thường. Tuy nhiên, nhiều bàn trà hiện đại đã có sẵn ngăn thoát nước, khiến kháo trà trở nên không cần thiết.
Khay trà
Khay trà vừa là nền tảng, vừa là điểm nhấn thẩm mỹ của bàn trà. Nó giúp giữ vệ sinh, tránh nước tràn ra bàn và là nơi quy tụ tất cả trà cụ. Bạn có thể chọn chất liệu tre, gỗ, sứ hoặc nhựa – tùy vào không gian và phong cách.
Một chiếc khay trà đẹp không chỉ tiện dụng mà còn góp phần đưa bạn vào không khí thiền định của trà đạo.
Hũ đựng trà
Bảo quản trà là cả một nghệ thuật. Hũ đựng trà tốt cần đảm bảo 3 yếu tố: kín, tối, không mùi. Loại tốt nhất là hũ đất nung – giúp trà “thở” nhẹ mà vẫn được bảo vệ. Ngoài ra, bạn có thể dùng hũ nhôm, thủy tinh đục hoặc thiếc.
Tránh hũ trong suốt hoặc để nơi có ánh sáng – vì tia sáng sẽ làm mất mùi trà nhanh chóng.
Bộ dụng cụ gắp trà
Đây là bộ trợ thủ đắc lực cho ai muốn pha trà chỉn chu. Gồm: muỗng xúc trà (lấy lượng trà đúng), phễu (đưa trà vào ấm không rơi vãi), gắp chén và que thông vòi.
Dụng cụ gắp không chỉ giúp giữ vệ sinh (không dùng tay trực tiếp) mà còn là biểu hiện của sự trân trọng trong từng thao tác nhỏ.
Bình đun nước
Bình đun quyết định nhiệt độ – và nhiệt độ quyết định hương vị. Vì vậy, hãy chọn loại bình giữ nhiệt ổn định, dễ điều chỉnh. Các loại bình phổ biến gồm: ấm điện tử (hiện đại, tiện lợi), bình gốm – sứ (truyền thống, giữ ấm tốt), hoặc bình thủy tinh (dễ quan sát).
Nếu dùng bàn trà có tích hợp vòi lấy nước, bạn nên chọn loại tương thích để thao tác thuận tiện.
Khăn lau trà cụ
Nhỏ nhưng quan trọng. Khăn lau không chỉ để lau sạch nước thừa mà còn giữ vệ sinh và sự tôn nghiêm cho bàn trà. Chọn loại khăn bông mềm, thấm hút tốt, dùng riêng – tuyệt đối không dùng chung với các khu vực nấu nướng.
Một chiếc khăn sạch đặt sẵn bên góc bàn là biểu hiện của người thưởng trà cẩn trọng, tôn trọng nghệ thuật trà đạo.
Có nhất thiết phải đủ bộ không?
Không cần sưu tầm đầy đủ ngay từ đầu – chỉ cần bắt đầu từ những món thực sự cần thiết. Một chiếc ấm vừa tay, vài chén nhỏ, khay trà gọn gàng và chiếc khăn sạch sẽ… là đủ để khởi đầu hành trình trà đạo.
Bạn hoàn toàn có thể khởi đầu với bộ cơ bản: ấm – chén – khay – khăn, rồi dần dần bổ sung thêm chén tống, hũ trà hay bộ dụng cụ gắp theo thời gian, theo nhu cầu và cảm nhận riêng.
Điều cốt lõi trong trà đạo không nằm ở số lượng dụng cụ, mà ở tâm thế. Sự hiện diện trọn vẹn khi pha trà – mới là yếu tố làm nên một buổi trà thực sự sâu sắc.
Một vài gợi ý lựa chọn trà cụ từ An Tịnh
Tại An Tịnh, chúng mình luôn ưu tiên những trà cụ mang năng lượng tĩnh – thường là dụng cụ thủ công từ gốm mộc, tre, sứ thô. Những chất liệu này không chỉ giữ được vẻ chân phương, mộc mạc – mà còn dễ hòa hợp với không gian sống thiền vị.
Mỗi món trà cụ tại An Tịnh đều được chọn lọc kỹ lưỡng, theo ba tiêu chí: giản dị – thiền vị – dễ ứng dụng. Không cần rườm rà, không cần phô trương – chỉ cần phù hợp với bạn, với không gian của bạn là đủ.
Câu hỏi thường gặp
Dụng cụ nào nên mua trước khi mới bắt đầu?
→ Ấm – chén – khay trà – khăn là đủ để bắt đầu một buổi trà tĩnh lặng.
Có nên dùng đồ gốm sứ truyền thống không?
→ Rất nên. Gốm sứ giúp giữ hương vị tự nhiên và tạo cảm giác thiền hơn đồ inox/nhựa.
Trà cụ có cần đồng bộ theo bộ không?
→ Không bắt buộc. Nhưng nếu bạn yêu cái đẹp, một bộ đồng nhất sẽ giúp bàn trà hài hòa và thư giãn hơn.
Kết luận
Thưởng trà không cần nhiều – chỉ cần đủ tinh tế để thấy được cái đẹp trong từng thao tác. Một chiếc ấm vừa tay, một chén trà đúng sắc, một khay trà giản dị – thế là đủ để bắt đầu một buổi sáng tĩnh tại.
Nếu bạn đang tìm kiếm bộ dụng cụ pha trà cơ bản, hãy để An Tịnh đồng hành cùng bạn trên hành trình trở về với sự chậm rãi và thanh tịnh.
📍 Liên hệ tại: facebook.com/antinhvn
📞 Zalo: 0906421237
